Pasjonatów finansów i ekonomii oraz wszystkich zainteresowanych budżetem państwa powinna zainteresować tematyka akcyzy i jej wpływu na finanse publiczne. Akcyza to specyficzny typ podatku nakładanego na niektóre towary. W przypadku naszego kraju, akcyza nakładana jest m.in. na alkohol, papierosy czy paliwo. Często zadajemy sobie pytanie, dokąd trafiają te środki i jak wpływają na budżet państwa. Tym tematem postaramy się dzisiaj przybliżyć naszych czytelników.
Spis treści
Akcyza – podatek szczególny
Szczególnym przypadkiem jest „akcyza na alkohol”. Akcyza na alkohol to podatek, który trafia bezpośrednio do budżetu państwa i jest jednym z ważniejszych źródeł jego finansowania. W praktyce oznacza to, że każda sprzedana butelka piwa, wina czy wódki przekłada się na wpływy do kasy państwa.
Podatek z tytułu akcyzy na alkohol stoi na drugim miejscu w strukturze wpływów z akcyzy – zaraz po akcyzie na olej napędowy. Przy czym, w ostatnich latach obserwuje się wzrost udziału akcyzy na alkohol w budżecie państwa. Oznacza to, że konsumpcja alkoholu w naszym kraju systematycznie rośnie, a co za tym idzie – rosną także wpływy z tego tytułu.
Wpływ akcyzy na budżet państwa
Akcyza jak każdy podatek ma wpływ na budżet państwa. Zasila go konkretnymi kwotami, które później są przeznaczane na różne cele publiczne. W przypadku akcyzy, wartość ta może sięgać nawet kilkadziesiąt miliardów złotych rocznie.
W drugim kwartale 2020 roku wpływy z akcyzy wyniosły prawie 23 miliardy złotych, natomiast w całym 2020 roku suma ta mogła osiągnąć nawet 90 miliardów złotych. Akcyza to duże wsparcie dla budżetu państwa, które pomaga finansować różne cele publiczne.
Jak państwo wykorzystuje wpływy z akcyzy?
Wpływy z akcyzy są wykorzystywane przez państwo na różne cele. Należą do nich finansowanie działalności państwa, realizacja projektów publicznych, inwestycje infrastrukturalne, wsparcie dla osób najuboższych oraz finansowanie systemu oświaty i opieki zdrowotnej.
Mówiąc konkretnie, pieniądze z akcyzy mogą być przeznaczane na budowę dróg, szpitali, szkół, a także wsparcie dla osób starszych i niepełnosprawnych. Wpływy z akcyzy pomagają również zasilić fundusz emerytalny i rentowy.
Zmiany w wysokości akcyzy a budżet państwa
Akcyza na alkohol, jak i inne dobra, nie jest stała. Rząd ma prawo do jej zmiany, co bezpośrednio wpływa na budżet państwa. Wzrost stawek akcyzowych przekłada się na większe wpływy do budżetu, natomiast ich obniżenie może powodować zmniejszenie wpływów.
Z drugiej strony, zmiany stawek akcyzy mogą wpływać na zachowania konsumentów. Zbyt wysoka akcyza może zniechęcić do zakupów, co w efekcie przekłada się na mniejsze wpływy do budżetu. Dlatego przy ustalaniu stawek akcyzy trzeba uwzględnić wiele czynników, w tym przede wszystkim możliwości i potrzeby konsumentów.
